Knut Johannesson
Longvanes
kom til Ulla om lag i
1930. Han vart berre kalla Nese-Knut. Han fekk
leige hus i Ola-stova med Kalla Barstad som var blitt
enkje nokre år tidlegare. Ho budde på loftet, og
Nese-Knut og familien i første etasje. I tillegg fekk
Knut leige Ola-naustet som ligg rett ved sida av
Åkre-løa, og så leigde han ein del av Ola-stabburet
med eiga dør inn til den nordre delen av stabburet. I
Ola-stova var det lite plass, på loftet budde Kalla
Barstad. Nede var det eit ganske stort kjøkken og ei stove
og eit kammers. Så det var ikkje så rare greiene. Der
budde Knut og Petra saman med Sigrun etter at mora døydde.
Knut brukte Kalla Barstad sitt naust,
Ola-naustet. Der fekk han sitje og ordne med teiner og
lappe sko. Han var ekspert på hummarfiskeri.
Nese-Knut
hadde ein båt som heitte "Elling", M-59-H. Det var ein
motorkuttar på 29 fot bygd i tre. Båten hadde ei
Finnøy-maskin på 7 hestekrefter og var bygd i 1913. Han
var ein altmuligmann. Han var så flink i rekning, og alle
ungane kom inn til han og fekk hjelp til leksene sine. Han
var veldig flink å synge. Han var bass-songar i koret på
Ulla. Petra var frå Færøyane. Sigrun var to gonger der
borte og snakka med slektfolket sitt. Knut møtte henne på
Island då han var på fiske der.
|
|
Nese-Knut
bygde hus på Nordstranda i 1949, næraste nabo til
Inger og Hagbart Dahl. Han fekk lov å dyrke opp
eit stykke bak huset der han sette poteter. Han
song medan han braut jord; "Rett som ørnen stiger"
og mange andre songar og salmar. Sigrun gjekk inn
til han med middagsmat kvar dag den sommaren då ho
hadde fri frå skulen. Ho var så redd når ho kom
inn til Helsteinen ved Ingvald-huset, for der var
ein hest som gjekk og beitte. Ho flykta opp på
steinen, men hesten ville ikkje gå vekk, men til
slutt så måtte ho berre ta sjansen og gå vidare.
Det var ikkje så lang vegen frå Ulla til Austnes
den tida som det er i dag.
Foto: Huset som Nese-Knut bygde
|
Knut gjorde litt av ein innsats når han
bygde huset i ein alder av 80 år. Han dreiv og skaut ut
der og snudde kvar ei torve. Det var eit murhus. Det var
Wilhelm Tomren, Torstein Remme og Petter Haram
(Petter-Petter eller Lisje-Petter) ute i marka som mura
huset. Dei mura også ei grue nede i kjellaren der ein
kunne koke klede før det kom vaskemaskin. Ein skulle tru
at Knut fekk god plass når han flytta dit, men då leigde
han ut til Bernhard Heggdal som skulle byggje seg nytt hus
litt lenger inne. Då budde Ella og Bernhard Heggdal og
Asbjørg og Hans Tomren oppe på loftet. Asbjørg og Hans var
då nygifte. Knut døydde i 1961. Han var gravlagt på
Austnes, men den tida hadde dei ikkje råd til å kjøpe
gravstøtte. Så dei hadde ikkje støtte verken han eller ho
Petra. Petra døydde då ho var 72 år, det var i 1946.
|
|
Astrid Longvanes
var den eldste av borna til Petra og Knut. Ho
var ikkje gift, og budde lenge i Tomrefjord der
ho sydde på Tomren fabrikker. Alle i familien
var flinke til å sy. Astrid var snill og flink
til å ta seg av Sigrun.
|
Til venstre Sigrun og Astrid. Til høgre
Astrid sitjande på skåka.
Klara Longvanes
var heller ikkje gift. Ho var ei litt finare dame, med
utdanning frå handelsskule. Ho flytta til Ålesund, og
arbeidde på eit meieriutsal der.
Tormod Longvanes
var skreddar på Ulvestad Konfeksjonsfabrikk på
Austnes. Han var den som var dyktigast til å sy
i familien. Han både rissa og sydde alt mulig.
Han hadde eit handicap og det fekk han frå han
var liten då dei budde på Longva. Han fekk
betennelse i eine hofta, vart sjuk og låg til
sengs i 4 år. Han snakka ofte om det då Sigrun
vaks opp. "No må du ete", sa han, "for eg veit
korleis det er å ikkje ha matlyst, for eg låg
til sengs i 4 år og ikkje fekk ned mat omtrent".
Knut måtte gjere noko med dette, og kom i
kontakt med ein som kjende ein lege i Arna i
Bergen. Knut for nedover dit og fekk operert
hofta slik at han kom seg så han fekk begynne å
gå igjen. Tormod budde ei tid på Ulla, men
han fekk seg ein hybel hos Jo-Karl-Martin slik
at det skulle bli kortare veg til arbeid med den
låke foten. I helgane var han på Ulla. Han
brukte sykkel eller spark når han for til Ulla
eller på arbeid på Ulvestad Konfeksjonsfabrikk.
Også etter at han slutta på Ulvestad dreiv han
og sydde klede til folk på bestilling.
Til høgre:
Tormod Longvanes med fela si
|
|
|
Tormod Longvanes og
Frida Fugledal
Marta Longvanes
budde på Åkre då ho var nygift med Nils Kristian Iversen
frå Bjørnsund i Romsdal. Han var ute i utanriksfart i
mange år. Han døydde medan han var ute, det vart sagt at
han vart nedslått. Han vart berre 40 år gammal. Marta
hadde symaskine og for rundt på gardane på Haram og sydde
til folk sommarane og haustane. Seinare budde Marta og
dottera Sigrun i Jo-stova i Ullahammaren. Der var to
leiligheiter. På loftet var det ein kvist og to kott, og
nede var det ei stove. Der låg Marta då ho vart kreftsjuk
og hadde kome att frå Radiumhospitalet. Søstra Klara
stelte henne. Det var ikkje noko heimesjukepleie som kom
og hjelpte til. I den stova døydde ho, og der var det
gravferd. Lærar Rasmus Godøy var der og forretta i
gravferda. Så køyrde dei kista med hest og kjerre innover
til kyrkja. Marta var 39 år då ho døydde. Det var ingen
andre i familien som hadde kreft.
Sigrun Iversen
Sigrun Iversen
fortel om oppveksten i Ullahammaren:
"Eg hugsar godt dei som budde i Tomren, særleg Signe
Tomren. Tante Astrid var fast inne i Verpeide på
kjøkkenet der og besøkte Kristine. Ho baka 10-12 brød
kvar dag og sende med karane på sjøen. Dei var
fiskarar alle saman. Og dei andre sat og spela Ludo,
kvar dag. Kristine sat oppe i trappa og venta på at
brøa skulle bli steikte. Så hugsar eg godt Karl og
Karen Svendsen i Nye Svendsen. Eg var ikkje på
butikken til GV. Eg hadde ikkje noko der å gjere, for
eg hadde ikkje pengar. Så vi snopa ikkje den tida. Men
eg hugsar GV sa til meg: Sigrunn vil du drage
slipesteinen min. Ja, det gjorde eg. Han skulle slipe
ein ljå. Så fekk eg ei Smørbukk karamelle, det var
lønna. Då vart eg kjempeglad, for det hadde eg ikkje
ete på år og dag. Så var eg av og til oppe i Kari og
lånte telefonen og ringde til onkel Tormod som sydde
på Ulvestad-fabrikken. Eg sa til han at han skulle
kjøpe kjøtdeig og pølse til middagsmat hos slaktaren
på Austnes, Johannes-Johan. Eg hadde det bra i
oppveksten, det var ikkje noko som stod på meg.
Åkre-Hanna var så snill. Det var ikkje innlagt vatn i
den enden der bestefar og tante Klara budde i
Ola-stova. Så vi fekk kome bort i kjellaren i Åkre og
hente vatn i ei bøtte. Eg kan hugse ein gong tante
Klara skulle gå ned i fjøra med ei bøtte med
skølevatn. Ho skulle tøme bøtta, men følgde med ut i
sjøen. Nese-Knut sat oppe i naustet, og eg ropte:
Tante Klara har drukna. Eg vart levande redd, men han
berga henne. Far var frå
Bjørnsund. Eg var mange gonger på Bjørnsund og besøkte
bestefar min der. Eg hadde også tante og onkel der som
var veldig snille og greie. Så kan eg sjølvsagt hugse
Kalla Barstad godt. Eg fekk sitje oppe der og spele på
orgelet hennar. Vi ungane tuska i vei, og det var no
bråk av og til. Men det fekk vi lov til."
Frida Fugledal f.
Longvanes
Tormod, Astrid, Frida,
Joakim Fugledal, Klara og Marta. Framme brudepike
Sigrun.
Rolv Longvanes
døydde av tuberkulose, han vart smitta i militæret. Han
døydde på det katolske sjukehuset i Molde ganske ung
i 1939. Han var ikkje gift.